We włoskiej restauracji
Włochy to piękne miejsce na wakacje. Wysokie góry i ciepłe morza. Jednak pomiędzy leżeniem, lub zwiedzaniem widoków trzeba też coś jeść. Oto parę przydatnych zwrotów podczas odwiedzin w włoskiej jadłodajni:
- Vorrei un caffè (espresso). – Chciałbym/abym espresso.
- Un caffè (espresso), per favore. – Poproszę espresso. Per favore sprawia, że brzmimy uprzejmie.
- Prendo un caffè (espresso). – Wezmę/biorę/zamawiam espresso.
- Per me/noi due caffè (espresso). – Dla mnie/nas dwa espresso. Forma w liczbie mnogiej się nie zmienia.
- Posso avere…? – Mogę dostać?
- Posso chiedere…? – Mogę poprosić?
- un altro bicchiere / calice di vino – jeszcze jeden kieliszek wina
- un bicchiere d’acqua – szklankę wody
- un’altra forchetta – jeszcze jeden widelec
- una bottiglia d’aqua naturale / gassata – butelkę wody mineralnej/gazowanej
- un tovagliolo – serwetka,
- una tovaglia to obrus
- il conto – rachunek
- lo scontrino – paragon,
- fare lo scontrino to płacić za zamówienie i udać się do baristy, żeby zrobił nam kawę, pokazując mu opłacony kwitek
- Posso pagare in contanti? – Mogę zapłacić gotówką?
- Posso pagare con la carta? – Mogę zapłacić kartą?
- il Bancomat – karta debetowa potocznie
- Posso pagare contactless? – Mogę zapłacić zbliżeniowo?
- Brać pizzę na wynos – prendere una pizza d’asporto / da portare via
- Na wynos – d’asporto / da portare via
- Z dostawą do domu – a domicilio
Autorzy: Kacper Wielgus i Michał Trofimczyk 2b
Carissimi!
Moje dwa ulubione włoskie frazeologizmy, to „chi dorme non piglia pesci” oraz „dolce far niente”. Pierwszy jest odpowiednikiem: „bez pracy nie ma kołaczy” – jestem osobą, która wiele wymaga od siebie oraz od uczniów. Tylko systematyczna praca prowadzi do sukcesu, a systematyczność tę należy sobie wypracować i w tym też moim uczniom pomagam. Drugie powiedzenie, a pierwsze w hierarchii życia każdego Włocha, na język polski przetłumaczyć można – „słodkie nic nierobienie” – na to jednak trzeba sobie zapracować.
W naszym liceum pracujemy intensywnie, aby zasłużyć na „słodki” odpoczynek. Na kole języka włoskiego uczymy się przydatnych zwrotów, które pozwolą nam odnaleźć się w różnych sytuacjach we Włoszech. Nauce języka towarzyszy nam nauka kultury Włoch, która jest bardzo bogata – słuchamy włoskiej muzyki, a także rozmawiamy o włoskich regionach i ich specjalnościach.
Aby każdy uczeń mógł porównać swoje umiejętności z umiejętnościami swoich rówieśników, planuję międzyszkolny konkurs języka włoskiego oraz konkurs z zakresu kultury Włoch. Oczekując powrotu do szkoły spisuję pomysły na konkurs, aby sprawdzał on wszystkie kompetencje, które w nauce języka włoskiego ćwiczymy.
Mam nadzieję, że język włoski otworzy uczniom wiele furtek, które zapewnią im cudowną przyszłość.
Przemysław Cichowlas
nauczyciel języka włoskiego
Da dove viene la lingua italiana?
Język włoski, który na półwyspie Apenińskim okrzyknięty został językiem urzędowym, jest jednym z najmłodszych języków w Europie! Dopiero w 1861 roku, po Zjednoczeniu Włoch, została utworzona gramatyka oraz system fonetyczno-fonologiczny języka włoskiego. Nazwany przez językoznawców italiano standard narodził się z jednego z wielu włoskich dialektów, który w tamtym okresie cieszył się ogromnym prestiżem: fiorentino emendato. Był to dialekt, w którym mówiono w okolicach Florencji, czyli w Toskani i był nazywany dialektem Trzech Koron, od trzech wybitnych pisarzy, którzy się nim posługiwali: Dantego, Petrarki oraz Boccaccia.
Bardzo szybko italiano standard rozprzestrzenił się po terytorium Włoch, lecz nie tylko. Język włoski stał się jednym z wielkich języków kultury. Wiele słów przeniknęło do innych języków europejskich, w tym także do języka polskiego. Jednym z najlepszych przykładów jest muzyka, która przepełniona jest włoskimi akcentami: forte, piano, staccato, itd. Języka włoskiego użyjemy też wchodząc do kawiarni: espresso, caffè macchiato, cappuccino. Co ciekawsze, wielu z nas używa włoskich słów nie wiedząc nawet, że są pochodzenia włoskiego. Gdy na przykład ktoś pyta, czy wszystko jasne, mówi capito? które w języku włoskim oznacza dokładnie to samo, tłumaczone jako imiesłów czasu przeszłego od czasownika capire – rozumieć. Jedna z największych platform internetowych, prowadząca sprzedaż produktów online, zaczerpnęła nazwę z języka włoskiego allegro, czyli szczęśliwy.
Przychodzą Wam na myśl jeszcze jakieś słówka, które brzmią Wam po włosku, ale nie jesteście pewni co one znaczą? Ugaście ciekawość i napiszcie, chętnie pomogę!
Przemysław Cichowlas
nauczyciel języka włoskiego
